Поиск по этому блогу

27 апреля, 2015

Наргиз Зокированинг фикри ҳақида

Бир латифа ёдимга тушди. Гуноҳ ва савоблари тенг келиб қолган бир бандага дўзах ёки жаннатдан бирини танлаш ҳуқуқини беришибти. Ҳар икки маконга шунчаки кўз югуртиришни сўраган ўша банданинг тилаги вожиб бўлиб, унга кичик дарчалардан мўралаш имкони яратилибди. Жаннат боғининг сўлим гўшасида соққоллари оппоқ, файзли бир нуроний най чалиб ўтирган экан. Дўзахда эса одамлар ўйин-кулгу, кайф-савога берилиб, тунги барда даврон суришар экан. Танлов имконияти бор банда бандалигига бориб, иккинчи маконни афзал билибди. Эшикдан кириши билан 4 та шайтон унинг қўлини қайириб, қайнаб турган қозон сари олиб кетаётганида банда дод солишни бошлабди: “Менга кўрсатилгани умуман бошқа нарса эди-ку?!” Шайтонлардан бири эса кулиб жавоб берибди: “У шунчаки реклама эди!”

Латифани ёзиб тугатгунимга қадар, мисолни нега айнан шундан бошлаганим ёдимдан чиқиб қолди. Балки блогпост якунида сабабини тушуниб қоларсиз, билмадим.

Бугун “Кун”да Ўзбекистонда туғилган машҳур хонанда Наргиз Зокирова ҳақида хабарга кўзим тушди. Тушга яқин эса Сайёд таҳаллуси билан танилган блогернинг ўз услубидаги ноласи лентамда кўриниш бериб, кейин уни охирига қадар ўқиб чиққандим. Блогпостга муштарийлар томонидан билдирилган фикрлардан кўриндики, мавзу жиддий. Орада Зокированинг инстаграмдаги саҳифасини ҳам айланиб чиқдим.

Мавзунинг жиддийлиги Наргиз Зокирова билдирган фикрларга бўлаётган муносабатда халос. Айтганлари эса мен учун сариқ чақалик аҳамиятга эга эмас. Менимча Ўзбекистон имиджи қандайдир қўшиқчининг тўрт оғиз гапига қараб қолмаган. Шу жиҳатдан олиб қараганда, Наргиз Зокирова ўз инстаграмида қолдирган фикрларга сиёсий ёки бошқача тус бериш шахсан менга эриш туюлди. 

Қўшиқчи Россия телевидениесининг “Голос”ида чиқиш қилмагунига қадар, уни ҳеч ким эсламаётганди. Шу лойиҳадан кейингина бир қатор мамлакатлар, хусусан Ўзбекистонда ҳам Наргиз Зокировага бўлган қизиқиш ортди. Бунга асосий сабаб сифатида қўшиқчининг “Голос”да ўзбекистонлик эканини айтиб ўтганидир. Балки у биринчи саволдаёқ ўзини америкалик дея таништирганида, мавзу бироз чайналган, кейин Зокирова мавзуси унутилган бўларди. Чунки Тошкентда туғилиб, кейинчалик бу ҳақда буткул унутган кишилар Зокиравасиз ҳам талайгина ва бу ҳолат шахсан мени ажаблантирмайди.

Наргиз Зокировага Ўзбекистон ҳақида биринчи савол берилганидаёқ, қўшиқчи бу мамлакат ҳақида эслашни хоҳламаслигини айтиб ўтди. Шунинг ўзиданоқ унинг ўз ватанидан ҳафа эканини пайқаш қийин эмасди. Ортиқча изоҳ чиндан ҳам шарт эмас. Лекин кейинчалик ҳар жабҳада изоҳни ўзимизникилар сўраб олишди. Қўшиқчининг кийиниши ҳам, соч турмаги ҳам, нега ўз ватанини ёмон кўриши ҳам, эътиқоди ҳам эътибордан четда қолиб кетмади. Унинг шахсий ҳаётига аралашишлари табиийки Зокировага ёқмасди. Буни терс жавобларидан ҳам билиш қийин эмас. Энг охирида эса у “ёрилди”. 

Наргиз Зокирова Ўзбекистондан нега чиқиб кетгани ва бунинг сабаблари менга қоронғу. Билганим, демократик давлатда яшаётган ҳар бир инсон кейинчалик қаерда қўним топишини ўзи ҳал қилиш ҳуқуқига эга. Наргиз Зокирова ҳам АҚШни афзал билди ва кўпчиликдан фарқли равишда кейинчалик бунинг учун афсус қилгани йўқ назаримда. Орада ОАВ ёрдамида Ўзбекистонга мағзава ағдарганми ёки йўқ, буниси ҳақида ҳам умуман билмайман. Усиз ҳам бу ишни бажонудил бажариб келаётган “ҳамюртларимиз” бор. Шу важдан олиб қараганда, Зокированинг АҚШ, Россия, Доғистон, Ҳиндистон ёки Хитойдан бирини танлаши унинг ҳуқуқи. У шу ҳуқуқидан фойдаланди ва биздан кетди. Оқ йўл. Қўшимча қилишим керакки, қандай кийиниш, нима иш билан машғул бўлиш, қайси динга эътиқод қилиш ҳам ҳар кимнинг ўз ҳуқуқи. Бунга монелик қила олмаймиз. Қаршилик қилишимиз ёки унинг тинчлигини, эркинлигини, танловини чеклашга уринишимиз бефойда ҳам имконсиз. Лоланинг кийими ёқмаса, Ўзбекнавога хат қоралаш мумкиндир балки. Лекин Зокирова биздан узоқда. У ўзбекликка ҳам, ўзбекистонлик бўлишга ҳам, миллийлик ёки бошқа масала учун ҳам ҳаракат қилаётгани йўқ. У ҳаммасидан бир йўла юз ўгирган.

Наргиз Зокирова ким бўлишидан қатъий назар, у хаттоки ўз ватани ҳақида салбий фикрлар билдирган бўлса ҳам, истеъдоди бор эканини ҳамма кўрди, тан олди. Унинг бир қатор яқинлари ҳали-ҳамон Ўзбекистонда истиқомат қилишади ва халқ эътиборида юришади. Шунчаки Наргиз Зокирова Тошкентда ўзи хоҳлагандек ҳаёт кечира олмаган. Бунинг сабаблари, унга нисбатан қилинган ишлар (агар шундай ишнинг ўзи бўлса) шахсан менга ҳам қизиқ. Билганим эса, ҳамманинг кўнглига бирдек ёқишнинг иложи йўқ. Каттагина мамлакатда ҳамма бирдек бахтли бўла олмайди. Мадомики, унинг ичидагини суғуриб оладиган киши топилмадими, қўшиқчини таъқиб қилишдан маъни кўрмадим. Қўяверинг, хоҳлаган жойида истаганича яшасин, хоҳлаганини қилаверсин. Унинг бизга зарари тегаётгани йўқ. Энг муҳими, у четдан туриб ҳокимият ёки ҳудуднинг маълум қисмига даъвогарлик ҳам қилмаяпти. Ўзи билганича ҳаёт кечирмоқда ва ҳамма жойда ўзи учун жавоб беради. Биргина айби, Тошкентда туғилгани бўлиб қолмаслиги керак. Қаерда туғилишни ахир инсон ўзи ҳал қилмайди. Уни шунчаки ўзбекистонликлар қаторидан ўчириб қўйинг, ўзи шуни хоҳлайди. 

Мен яшаб турган давлат, жамият ёки миллат ҳақида айтилган ҳар қандай ҳунук гап ҳамиятимга тегиб ўтади. Лекин қанчалик уринмай, кишилар оғзини ёпиш қўлимдан келмайди. Яхшиси тупуриб қўйишни ўрганинг. Нотўғри йўлда бўлса, жазоси барибир биз томондан берилмайди.

2 комментария: