Амақим

Оиламизни яхши биладиган кишилар додам ёки адамга ўхшаш жиҳатларим ҳақида гапиришади. Улар гўёки амақимдан олганларим ҳақида билмайдигандек таассурот қолдиришади.

Ҳа, амаки деб эмас, амақи деб ўргандим, шу инсонни таниганимдан буён, унинг менга қондош эканлигини тушунган вақтимдан бошлаб. Адашмасам 4 ёшда эдим, туғилган кунимда оиламиз жам бўлганди. Амақим ҳали уйланмаган, менинг ҳозирги ҳолатим каби ориқдан келган, бўйлари балки узунроқ бўлгандир, ҳар ҳолда мендан баланд эди (: Эшик қўнғироғи босилиши билан уни очадиган одамга эргашиб борадиган вақтим. Амақим кириб келди, бир неча сониядан кейин қўлларида тургандим. Эркалаб саволлар берди, кайфиятим яхши бўлгани учун ҳаммасига жавоб бердим, юзимдан ўпиб ерга қўяркан, қўйнида турган нарсани онамга тутқазди.

Ўша куни ухлашга у олиб келган пижама билан ётдим. Ҳалигача аниқ эслайман, пижамада бир нечта машиналар акс этганди. Ухлаш олдидан онамга бу қайси машина деб ҳаммасини сўраб чиқардим, онам эса тагига ёзиб қўйгани бўйича айтиб берарди. Аниқ эсимда қолгани, пижамамда “Фиат” бор эди.

Додам қаттиққўл инсон, аммо кўнгли жуда бўш, тонгда уришиб берса, тушдан кейин яхши латифа айтиши мумкин. Отам додамдан кўра қаттиққўлроқ, ўйлашиб гаплашиш керак бўлган одам. Амаким уларга ўхшамаган, балки оилада кенжа фарзанд бўлгани учундир, балки ойижоним кенжасини кўпроқ ҳимоя қилгани учундир... Берадиган жазолари ҳам ёқарди. Аммамнинг катта ўғли бошчилигида ҳали ҳам битмаган эски қурилишда сакраб юрардик. Осилиб турган шланкаси 3-қаватли уй билан баробар бўлган кранда арғимчоқ учардик, катталар билиб қолишса тамом, оқибатини ўзимиз ҳам тасаввур қила олмаймиз (ваҳоланки додамнинг 9-қаватдаги уйидан нима қилаётганимиз ойдек кўриниб туради). Биринчи бўлиб амақимнинг кўзи тушар ва ҳуштак чалиб, уйга чақирарди. Бўйма-бўй, ёшга қараб ҳаммани тикка турғазар, стройкада ўйнаганимиз учун урушгандек бўларди. Кейин энг қизиғи бошланарди. Кимдир 50 та отжимания, яна кимдир 30 та приседания, хуллас ёш ва имкониятга қараб. Бўйи бир-бирига яқинлар кураш тушадиган ҳолатлар ҳам учрарди, хуллас қий-чув. Ойим келиб, амақимнинг ўзини урушиб бермагунларича давом этарди.

Меҳмон келса, додамнинг набираларига энага – амақим, “Зафар, болаларга қара!” Шунинг учун бўлса керак, болагимиздаги гапларимиздан тортиб, қилиқларимизгача энг яхши амақим билади, ҳали-ҳануз қондошлар йиғилганимизда эслаб кулишамиз.

1996 йил йил. Амақим келинойимга уйланаётган кун. Эски “Полёт” ресторани. Олдидаги кафтдек ҳовузчада келин кириб келаётганида ҳам набиралар кийимни ечиб, чўмилиб юрибмиз. Токи аммам ташқарига чиқиб, “вой менгина ўлай, Саидахооон, Мадинааа”, деб ҳамманинг онасини чақирмагунича кимнингдир сирпаниб оёғи қонаган, яна кимдир оёқ кийим ичини сув қилиб юборган. Ёрдамчилар югуриб чиққунича барчамиз қочиб қолдик. Кўзим олдимда турибди, амақим рафиқасининг қўлидан ушлаб, тўйхонага кириб келаётганди, аҳволимизни кўриб, ўзини кулгудан зўрға ушлаб тургандаги қиёфаси.

Бугун унинг ўзи 40 ёшга қадам қўйди. Бу пайтга келиб отамнинг сочига оқ оралаганди, додамга тортгани учун бўлса керак. Амақим эса раҳматли ойимнинг ўзгинаси – сочида на оқ бор, на юзида ажин. Ҳаммамиз учун бирдек ёқимли. Ўша тўйига ҳали кўп бўлмагандек, лекин унинг фарзандлари – сингилларимнинг бўйи етиб қолди. Уй эшигини совчилар тақиллатаётган пайт, вақт тез ўтиб кетибди.

Ҳозирги ютуқларимнинг кўпида амақимнинг ҳиссаси бор, камчиликларим эса ўзимники, шахсий (: Адамни ТВга додам, амақимни адам, мени эса амақим олиб келди. Деярли ҳар куни кўришганим учун, оддий сўрашамиз, қўл бериб. Йилда бир марта уни бағримга босишим мумкин – 15 декабрда. Ростини айтганда мен уни яхши кўраман. Буни ўзи ҳам ҳис қилмаса керак.

Ўзимга нима раво кўрсам, амақимга ҳам шуни тилайман. Ширин оиласи, икки фарзанди бор, улар қатори биз ҳам доимо ёнида турайлик, елкама-елка (унинг бўйи анча баланд, кейин сезиб қолганман). С днём варенья, амақи.

Ҳа, айтганча, мактаб ёки коллежда қандайдир ишкал иш қилганимизда, ҳеч қачон адамга айтмаганмиз. “Эртага отанг билан кел!” калимасига биринчи ёрдам амақим бўлган. Устозларимиздан узр сўраш ҳам, кетидан койиш ҳам унга қолган. Шунчаки жазолари ёқимли бўлгани учун, у кўп томондан ойимга тортган.